ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΒΟΥΛΗΣ

Πολιτικό μνημόσυνο εις μνήμην του Αθανασίου Κανελλόπουλου, πρώην Αντιπροέδρου Κυβερνήσεως και Βουλευτή, με αφορμή τη συμπλήρωση 20 ετών από τον θάνατό του

(ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ)

ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Ευάγγελος-Βασίλειος Ι. Μεϊμαράκης): Εκ μέρους της Νέας Δημοκρατίας ο κ. Νικήτας Κακλαμάνης έχει το λόγο.

ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, στα είκοσι χρόνια της κοινοβουλευτικής μου παρουσίας είναι μια πολύ ευτυχής και συγκινητική στιγμή για εμένα η αποψινή. Ευτυχής, γιατί το κόμμα μου επέλεξε εμένα να μιλήσω για τον Θανάση Κανελλόπουλο και συγκινητική, γιατί όπως είπατε, κύριε Πρόεδρε, οι δύο μας θητεύσαμε έξι μήνες περίπου δίπλα στο Θανάση Κανελλόπουλο, όταν στην πρώτη κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη το 1990 εκείνος ήταν πρώτος Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος, εσείς δεύτερος και εγώ τρίτος, πρωτοεκλεγμένος Βουλευτής.

Μέσα στα πολλά που μάθαμε από τον Θανάση Κανελλόπουλο, κυρίως μάθαμε να σεβόμεθα και να αγαπούμε την Αίθουσα της Ολομέλειας του Ελληνικού Κοινοβουλίου. Αυτό ήταν το πρώτο που μας έμαθε και μας δίδαξε, εάν ενθυμείσθε.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, εάν αντί για εσάς είχα σήμερα απέναντί μου μια Αίθουσα γεμάτη από νέους και παιδιά, θα τους έλεγα μια ιστορία. Μια ιστορία που είναι πέρα για πέρα αληθινή, για έναν άνθρωπο πέρα για πέρα αληθινό, που δυστυχώς δεν είχαν την τύχη να γνωρίσουν.

Μια φορά κι έναν καιρό, λοιπόν, σε ετούτη τη χώρα έζησε ο Θανάσης Κανελλόπουλος. Ένας άνθρωπος μικρός το δέμας, μεγάλος στο πνεύμα. Ο «Θανασάκης», όπως κάποιοι τον αποκαλούσαν ίσως για να διατηρήσουν μια ψευδαίσθηση ανωτερότητας για τους εαυτούς τους, ήταν πολύ, μα πολύ ψηλότερος. Ήταν ψηλότερος από τους συναδέλφους του στο Κοινοβούλιο, ψηλότερος στο πνεύμα με τη βαθιά του μόρφωση, ψηλότερος στο χιούμορ και τον αυτοσαρκασμό, ψηλότερος και από τις περιστάσεις και τα γεγονότα της εποχής που έζησε, αρθρώνοντας ένα λόγο στιβαρό, προφητικό και τόσο επίκαιρο έως τις μέρες μας.

O εντός εισαγωγικών «δεξιός» Θανάσης Κανελλόπουλος ήταν εκείνος που από νωρίς δραστηριοποιήθηκε στο ΕΑΜ.

Ήταν αυτός που παραιτήθηκε από την έδρα του ως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, από τις πρώτες κιόλας ημέρες της δικτατορίας.

Ήταν εκείνος που θήτευσε σε Υπουργεία ευθύνης, αυτά που σήμερα θα αποκαλούσαμε «καυτές πατάτες», όπως το Υπουργείο Οικονομικών, και άφησε πίσω του θετικό πρόσημο.

Ήταν βαθιά συνειδητοποιημένος και σκληραγωγημένος. Εξάλλου, πώς αλλιώς θα μπορούσε να είναι έχοντας ζήσει με τέσσερις γυναίκες στο πλευρό του, τη σύζυγό του και τις τρεις κόρες του!

«Το γέλιο» έλεγε «είναι η συντομότερη απόσταση ανάμεσα στους ανθρώπους». Ο Θανάσης Κανελλόπουλος ήταν ίσως ο μοναδικός από όλους όσοι έχουν περάσει από το Κοινοβούλιο αυτής της χώρας, που διέθετε ατόφιο, γνήσιο χιούμορ και διαυγή ανατρεπτική σκέψη.

Κάποτε, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για τον πολιτικό γάμο, που είχε φέρει η Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, ο Θανάσης Κανελλόπουλος είχε ενστάσεις για τη διατύπωσή του. Σε κάποιο σημείο αναφερόταν μέσα στο σχέδιο νόμου πως η δήλωση γάμου γίνεται στο δήμαρχο. Τότε εκείνος ξεσπάθωσε: «Η δήλωση, κύριε Υπουργέ, δεν γίνεται προς το δήμαρχο. Γίνεται προς τον άλλο μελλόνυμφο. Δεν παντρεύεται ο δήμαρχος. Μπροστά σε αυτόν, απλώς γίνεται η δήλωση. Αντιλαμβάνομαι την επιθυμία του ΠΑΣΟΚ να ανυψώσει την Τοπική Αυτοδιοίκηση, αλλά όχι και να την ανεβάσει στο κρεβάτι μας!».

Σε κάποια άλλη συνεδρίαση παρακολουθούσε την ομιλία Βουλευτή, ο οποίος μιλούσε πολύ γρήγορα: «Κύριε Πρόεδρε, παρακαλώ να συστήσουμε στο ρήτορα να ομιλεί αργότερα. Δεν μπορούμε να τον παρακολουθήσουμε. Έχω το αίσθημα ότι πάω να διαβάσω στο σπίτι μου το “Playboy” και μου γυρίζει η γυναίκα μου τα φύλλα».

Κάποτε άλλοτε ως Υπουργός Οικονομικών δέχτηκε στο γραφείο του έναν εφοριακό υπάλληλο που είχε έρθει για να διαμαρτυρηθεί επειδή ο προϊστάμενός του τον κυνηγούσε. Ανοίγοντας την πόρτα του γραφείου του βλέπει τον υπάλληλο που ήταν πολύ πιο κοντός από τον ίδιο και τον άκουσε προσεκτικά να λέει τα παράπονά του, ζητώντας του να τον προστατέψει. Τότε ο αείμνηστος Κανελλόπουλος, χωρίς κανένα κόμπλεξ για το μικρό του ανάστημα, απευθυνόμενος σε έναν συνεργάτη του, του δείχνει αυτόν τον κοντό κύριο και του λέει: «Τον βλέπεις τον κύριο; Ήρθε να ζητήσει από εμένα την εξ ύψους βοήθεια!».

Την εποχή, δε, που οι παραβιάσεις του εναέριου και θαλασσίου χώρου μας είχαν ξεπεράσει κάθε προηγούμενο φθάνοντας μέχρι τις Σπέτσες, ο Κανελλόπουλος ασκούσε δριμεία κριτική στους τότε κυβερνώντες με όπλο το καταλυτικό του χιούμορ: «Γιατί να ανησυχεί η Κυβέρνηση. Πέτυχε ό,τι επεδίωκε: να φέρει τους Τούρκους στα νερά μας».

Εάν κάποιος από εμάς, από τις νεότερες γενιές Βουλευτών, δηλαδή, κάνει το λάθος να υποστηρίξει ότι το χιούμορ δεν έχει θέση στον κοινοβουλευτικό διάλογο ή ότι αποτελεί δείγμα ασέβειας στις εκάστοτε περιστάσεις, τότε βρίσκεται σε λάθος δρόμο. Ο Θανάσης Κανελλόπουλος χειρίστηκε έξυπνα το πιο περίπλοκο όπλο που μπορεί να κρατήσει ένας ρήτορας στα χέρια του. Με αυτόν τον τρόπο η άποψή του έγινε πιο εύληπτη, πιο κατανοητή, δίνοντας ζωντάνια και χρώμα στα ήδη τεκμηριωμένα επιχειρήματά του. Αυτά ακριβώς είναι τα στοιχεία που τον ξεχώρισαν και που έδωσαν στα λεγόμενά του ένα στίγμα διαχρονικό και προφητικό για όσα βιώνουμε.

Τριάντα χρόνια πίσω, είχε πει πως ζούμε σε μια εποχή που προέχει ο κυνισμός και όχι ο κοινωνισμός. Οι άνθρωποι γνωρίζουν την τιμή όλων των πραγμάτων, αλλά την αξία κανενός. Η αξία ως τρόπος επιλογής περιέπεσε σε αχρηστία. Τα λειτουργήματα καταλαμβάνονται κατ’ αξίαν της αλφαβητικής σειράς. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η αξιοκρατία έχει αντικατασταθεί από την αναξιοκρατία. Τριάντα χρόνια μετά ο Θανάσης Κανελλόπουλος επαληθεύεται.

Στην πολιτική, έλεγε ένας άλλος μεγάλος, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, το θέμα δεν είναι πώς μπαίνεις, αλλά πώς βγαίνεις. Το ίδιο πιστεύω πως ισχύει και για την ίδια τη ζωή.

Ο Θανάσης Κανελλόπουλος ήρθε και έφυγε, τόσο από την πολιτική όσο και από τη ζωή, εν τιμή γι’ αυτό και προτίμησε τα δύσβατα μονοπάτια της γνώσης, της αυτογνωσίας και της προσφοράς στον άνθρωπο και τον τόπο του.

Έκανε πράξη αυτό ακριβώς, που σφράγισε πριν από είκοσι χρόνια την τελευταία του κατοικία, όπως είπατε, κύριε Πρόεδρε, «αναλίσκεστε εν τω υπηρετείν». Αιωνία του η μνήμη!